Najbardziej znanym autochtonicznym, szczepem wśród sycylijskich winorośli jest nero d’avola. Czernią z Avoli – bo tak tłumaczy się tę nazwę – obsadzonych jest aż 18% powierzchni wszystkich plantacji winorośli na wyspie. Z tak ciemnych, że niemal czarnych owoców, produkowane są wytrawne czerwone wina, porównywane czasem do tych uzyskiwanych z pinotage czy cabernet sauvignon. Ich smak najczęściej dominują leśne owoce, śliwki, pieprz, a tło dla nich stanowią tytoń i ciemna czekolada. Czyste nero d’avola będzie zdecydowanie taniczne i dość mocno kwasowe, co czyni z niego znakomite towarzystwo dla pieczonych, smażonych i grillowanych tłustych potraw mięsnych. Szczególnym sposobem wykorzystania nero d’avola jest połączenie go z odmianą frappato w kupażach apelacji Cerasuolo di Vittoria DOCG. Lekkie, kwiatowe frappato równoważy taniczny, gęsty ciężar czerni z Avoli, dając przestrzeń na jej mniej oczywiste, drugoplanowe niuanse smakowe i olfaktoryczne.

 

Uprawy szczepu nero d’avola znajdują się dziś nawet w Australii i Kaliforni, jednak przytłaczająca większość światowego areału wciąż znajduje się na Sycylii.

 

Odmianę frappato spotkamy również w formie win szczepowych, będących całkowitym przeciwieństwie do win uzyskiwanych z nero d’avoli. Zawierają one mniej alkoholu, są zdecydowanie jaśniejsze i po schłodzeniu znakomicie sprawdzają się jako aperitif. W smaku wyczuwalne są róże, fiołki i nuty korzenne, a sąsiadują z nimi dojrzałe czerwone owoce. Wina są raczej średniokwasowe i niezbyt taniczne.

Do produkcji wielu czerwonych sycylijskich win używa się endemicznych szczepów nerello mascalese i – nieco rzadziej – nerello cappuccio. Są podstawą znakomitych czerwonych wytrawnych win Etna Rosso DOC. W przypadku tej apelacji nawet najwięksi sceptycy pojęcia terroir mogą odnaleźć jego sens. Winiarze uprawiający winorośl na zboczach i u podnóża Etny wiedzą, że nie sposób walczyć z czarną, wulkaniczną ziemią, kapryśną pogodą czy regularnymi erupcjami aktywnego wulkanu, zatem przyjmują te czynniki z pokorą, której wymagają również endemiczne odmiany. Smak Etna Rosso nie pozwala zapomnieć o popielnej mineralności ziem, na których rosną winne krzewy, choć surowość tę zdecydowanie łagodzą wybijające się na pierwszy plan czerwone porzeczki, pieprz czy nuty lukrecji i cynamonu.

 

Wino apelacji Etna Rosso DOC produkowane jest w minimum 80% z odmiany nerello mascalese, dopełnionych szczepem nerello cappuccio.

 

Apelacja Faro DOC obejmuje niewielki obszar wybrzeża wokół miejscowości Messina, na najbliższym Włochom kontynentalnym cyplu północno-wschodniej Sycylii. Do produkcji win objętych tym oznaczeniem regionu pochodzenia dozwolone jest wykorzystanie wspomnianych wcześniej dwóch endemicznych ciemnych szczepów sycylijskich oraz winorośli odmiany nocera w restrykcyjnie określonej proporcji z możliwością uzupełnienia ich domieszką nero d’avoli, gaglioppo lub sangiovese. Z takiego połączenia rodzą się wytrawne wina o dominującym smaku czerwonych owoców, delikatnie taniczne, za tło aromatyczne mające nuty przypraw, drewna i wanilii.

Źródła:
winefolly.com/deep-dive/guide-to-nero-davola-wine/
en.wikipedia.org/wiki/Etna_DOC
firriato.it/wines/red/le-sabbie-delletna-rosso/?lang=en
forbes.com/sites/joemicallef/2019/10/06/why-you-should-explore-the-world-of-sicilian-red-wines/#67b0dec518c5
The Oxford Companion to Wine, J. Robinson, J. Harding, Oxford University Press, 2015

Źródła zdjęć:
zdjęcie kiści nero d’avola – monojussi na licencji CC BY-NC-SA 2.0
zdjęcie butelki Le Sabbie Dell’Etna z materiałów marketingowych winnicy Firriato