Limoncello

Limoncello lub lemoncello to włoski likier cytrynowy. Produkuje się go ze skórki cytrynowej, spirytusu i syropu cukrowego.

Ten napój alkoholowy jest na drugim miejscu (po Campari) na liście najpopularniejszych likierów we Włoszech.

W formie czystej podaje się go po posiłku jako tzw. digestivo, czyli shota wspomagającego trawienie, ale jest też chętnie wykorzystywany do przygotowywania koktajli i jako składnik i element dekoracyjny deserów.

Etymologia

Limoncello to po włosku zdrobnienie od cytryny i w znaczeniu opisującym odmianę wyjątkowo małych cytryn używane było w literaturze medycznej
i botanicznej od XVI wieku. Włoska medycyna oczywiście już wtedy odwoływała się do zbawiennego wpływu spożywania cytryn na zdrowie, nie mogąc jeszcze dokładnie wiedzieć, że faktycznie owoc ten jest źródłem witaminy C, B, E, rutyny, potasu, magnezu i żelaza, a zawarte w niej terpeny znakomicie pobudzają wytwarzanie śliny i tym samym produkcję soków trawiennych.

Dopiero w XX wieku utarło się nazywanie tradycyjnego likieru, produkowanego z cytrynowej skórki w wielu włoskich domach mianem limoncello,
a w północnych Włoszech także limoncino.

Historia limoncello

Limoncello prawdopodobnie narodziło się na początku XX wieku, jednak nie jest jednoznaczne, kto jako pierwszy wpadł na pomysł jego produkcji. Jedna z wersji genezy tego likieru mówi o Marii Antonii Ferace, prowadzącej pensjonat na Capri, rajskiej wyspie, położonej niecałe 50 kilometrów na południe od Neapolu. Miała ona uprawiać ogród pełen cytryn i z nich właśnie produkować specjalność lokalu, prowadzonego przez jej bratanka – limoncello. Wersja jest o tyle prawdopodobna, że syn owego bratanka, Massimo Canale, zarejestrował tę nazwę w 1988 roku jako markę produkowanego przez niego na podstawie rodzinnej receptury alkoholu z cytrynowych skórek.

Zresztą gdzie miałoby narodzić się limoncello, jeślil nie nad Zatoką Neapolską? To tam uprawiane są chronione międzynarodowym oznaczeniem pochodzenia IGP cytryny Limone di Sorrento o niespotykanie intensywnie nasyconej olejkami eterycznymi, a więc bardzo aromatycznej skórce, jak również ich nieco mniej kwaśne, równie zachwycająco pachnące kuzynki Limone Costa d’Amalfi (także strzeżone gwarancją pochodzenia IGP). A to właśnie skórka jest w przypadku limoncello najważniejsza.

Sposoby produkcji limoncello

Tradycyjny przepis zakłada wykorzystanie 12 cytryn na każdy litr spirytusu. Cytryny z Sorrento i ich niedalekie krewne z Amalfi rosną do naprawdę imponujących rozmiarów, zatem jeśli zamiast zdać się na wielopokoleniowe doświadczenie włoskich producentów limoncello, postanowimy zrobić je samodzielnie, pozyskane w tym celu cytryny muszą ważyć przynajmniej 85-90 gramów każda.

Z cytryn zdejmuje się skórkę, bardzo uważnie pozbywając się białego albedo, które nadałoby niepożądanego, gorzkiego smaku likierowi. Otrzymane w ten sposób żółte wiórki należy zalać alkoholem o mocy przynajmniej 90% i pozostawić do maceracji na 30 dni. W tym czasie do alkoholu uwalniają się olejki eteryczne i intensywnie żółty, naturalny barwnik. Cierpliwie przygotowane limoncello, zgodne z tradycyjnym przepisem nie potrzebuje dodatkowych barwników, ani soku wyciskanego z cytryn – smak i kolor to wyłączna zasługa skórki.

Po odcedzeniu z cytrynowych wiórków, macerat miesza się z syropem cukrowym i odstawia się go, by mieszanina dokładnie połączyła się i przegryzła przez kolejnych kilka tygodni.

Uznani producenci limoncello

Firma Luxardo została założona w 1821 roku w Zarze (dzisiejszy chorwacki Zadar) przez urzędującego tam wówczas konsula Królestwa Sardynii. Jego żona przygotowywała w domu uwielbianą przez całe otoczenie rodziny nalewkę
z wiśni, która stała się najistotniejszym produktem firmy, do dziś sprzedawanym pod nazwą Maraschino. Firma
ma dziś w asortymencie setki napojów alkoholowych, jednak włoskie korzenie dają o sobie znać i to właśnie tradycyjne receptury tej narodowości stanowią trzon portfolio Girolamo Luxardo S.p.A.

Pallini to jedno z najstarszych wciąż funkcjonujących przedsiębiorstw w branży napojów alkoholowych
i bezalkoholowych w Rzymie. Założone w 1875 roku przez Nicolę Palliniego, do dziś istnieje w oparciu o swą ponad 100-letnią destylarnię, będącą jednocześnie jedyną destylarnią w obrębie włoskiej stolicy. Limoncello Pallini
z powodzeniem podbiło strefy Duty Free w Stanach Zjednoczonych, pozostawiając konkurencję w segmencie likierów daleko w tyle.

Historia rodzinnej firmy Bottega S.p.A. sięga XVII wieku, kiedy ojciec-założyciel uprawiał winorośl w okolicach Veneto
na ziemiach dzierżawionych od hrabiego Collalto. Tradycja winiarska przetrwała w rodzinie Bottega do czasów,
w których uprawiana ziemia stała się jej własnością. Od początku XX wieku firma prężnie rozwijała się przede wszystkim
w kierunku produkcji najwyższej jakości jednoszczepowej grappy, jednak tradycyjne włoskie likiery, takie jak limoncello, sambuca, gianduia czy bocca di rosa również mają zasłużone miejsce w bogatym asortymencie. Bottega S.p.A. słynie również z wielkiej wagi, jaką przykłada do designu opakowań, a projektowane specjalnie dla niektórych jej produktów butelki są uznawane za dzieła sztuki.

Uznane marki limoncello

Najbardziej rozpoznawalny włoski producent likierów, firma Luxardo, ma w swojej ofercie limoncello niemal od samego początku XX wieku. Na tle innych marek tę propozycję wyróżnia niewielki dodatek soku cytrynowego. Polecane jest nie tylko jako digestivo po posiłku, ale również jako aperitivo na pobudzenie apetytu przed jedzeniem. Można je wtedy podać samo, ale także wymieszane z tonikiem. Dzięki globalnej obecności marki na rynkach prawdopodobnie najłatwiej będzie kupić właśnie limoncello od Luxardo.

Limoncello Pallini jest produkowane przez rodzinną firmę o tej samej nazwie od 1875 roku. Swój smak zawdzięcza ręcznie zbieranym cytrynom odmiany Sfusato (to zwyczajowa nazwa cytrusów występujących jedynie w okolicach miejscowości Amalfi). Marka absolutnie podbiła serca amerykanów i odkąd likier ten stał się popularny na nowym kontynencie, nie ustępuje konkurencji, zajmując pierwsze miejsce w rankingach sprzedaży. Łatwo dostać je także
w naszym kraju.

Do produkcji tego likieru używa się odmiany cytryn charakterystycznej dla Sorrento i okolic. Nazwę marki – Goccia d’Oro – można przetłumaczyć jako kropla złota i tak właśnie smakuje. Mimo dość wysokiej zawartości alkoholu,
nie ma mowy o wyczuciu spirytusu w nosie czy na języku – jak w każdym najwyższej jakości limoncello w trakcie degustacji uderza nas orzeźwiający, świeży zapach olejków eterycznych z cytrynowej skórki na języku wyrównany gęstą, lepką słodyczą.

Ciekawostki ze świata limoncello

  • Na rynku dostępny jest również kremowy likier crema di limoncello, powstający w wyniku dodania niesłodzonego mleka skondensowanego.
  • Limoncello nie musi być klarownym i jednolitym płynem. Obecność maleńkich pęcherzyków świadczy o zawartości olejków eterycznych i jest jak najbardziej pożądana.

  • Podobno za popularyzację limoncello w Stanach Zjednoczonych odpowiada przede wszystkim amerykański aktor o włoskich korzeniach, Danny de Vito.

Twórca

nieznany

Kategoria

likiery

Produkowany z

skórka cytrynowa

Social

alkoholopedia.pl

GALERIA ZDJĘĆ

Szef kuchni Gennaro Contaldo opowiada, jak powstaje limoncello:

Sztuka łączenia smaków

We włoskich restauracjach niejednokrotnie spotkamy się z podawaniem limoncello po posiłku, na koszt firmy. I tak właśnie, jako digestivo wspomagające trawienie, możemy je podać również we własnym domu.

Nie zapominajmy jednak, że likier ten jest znakomitym towarzyszem i składnikiem deserów. Zarówno limoncello, jak i jego mlecznej wersji (crema de limoncello) możemy użyć jako dekoracji pucharów lodowych czy wzbogacić o jego niepowtarzalny smak nadzienia słodkich tart czy kremów do tortów.

Słynne koktaile na bazie limoncello

  • Limoncello Mojito

  • Limoncello Spritz
  • Limoncello Gin

Uwagi i sugestie

Ceny limoncello w polskich sklepach oscylują wokół 80-120 złotych za butelkę o pojemności 0,7 litra. Jeśli chcemy ocenić jakość już na podstawie etykiety, istotne jest, by było na niej uwzględnione pochodzenie cytryn, z których wyprodukowano likier. Najlepsze limoncello powstaje z dwóch katańskich odmian, niemal zawsze oznaczanych przez producentów chronionym oznaczeniem pochodzenia IGP.

Jeśli mamy do czynienia z produktem wysokiej jakości, przy degustacji, zapach alkoholu jest całkowicie ukryty pod oleistym aromatem świeżej cytrynowej skórki. Limoncello nie powinno pozostawiać w ustach pluszowego wrażenia wysuszenia i szczypania na języku, których można doświadczyć przy kosztowaniu niektórych nalewek, przygotowywanych na bazie soku cytrynowego.

Podziel się tą stroną

Subskrybuj & Darmowy e-book z przepisami na drinki

    Nie spamujemy. Zawsze możesz się wypisać.